Huyền thoại về các huyền thoại – Raymond Kopa

Thay vì có một thợ mỏ vô danh, nước Pháp lại có được một trong những cầu thủ kiệt xuất nhất của mình, người đã làm rạng danh bóng đá Pháp trong những năm cuối cùng thập kỷ 50 của thế kỷ XX. 

Kopa trong đội Stade (hàng ngồi, thứ ba từ trái sang)

Nhờ tai nạn mà thoát khỏi những hầm mỏ tối tăm

Raymond Kopaszewski sinh ngày 13/10/1931 tại vùng Noeux-lex-Mines của nước Pháp. Gia đình cậu bé là người Ba Lan và cái tên Kopaszewski dài ngoằng đích thị là một cái tên Ba Lan. Thế nhưng, những người hàng xóm của gia đình cậu bé không tài nào có thể phát âm nổi tên của cậu. Họ đơn giản gọi tên cậu theo kiểu Pháp, rút ngắn lại thành Kopa! Đó là cái tên sẽ trở nên bất tử trong lịch sử bóng đá Pháp và Raymond Kopa chính là một trong những cầu thủ vĩ đại nhất mà bóng đá Pháp đã sản sinh ra cho đến khi Platini xuất hiện.

Như tên gọi của nó, Noeux-les-Mines là vùng mỏ của nước Pháp, nơi có những mỏ than nằm sâu dưới mặt đất hàng trăm mét. Nghề làm công nhân mỏ than là phương cách chủ yếu để kiếm sống của những cư dân ở vùng này và cũng giống như nhiều nghề khác, đó là một nghề cha truyền con nối. Là một người Ba Lan nhập cư vào Pháp, ông bố của Kopa phải trần lưng làm việc cả ngày dưới những mỏ than để kiếm tiền nuôi sống gia đình. Ước mơ lớn nhất của ông là được chuyển lên làm việc ở khu vực phía trên mặt đất của mỏ than, nơi công việc đỡ vất vả hơn.

Khi mới 14 tuổi, Kopa đã theo bố xuống mỏ than để làm việc. Công việc ở dưới mỏ rất cực nhọc đối với một cậu bé nhưng cũng như nhiều gia đình thợ mỏ ở đây, đó là việc bình thường. Cũng do phải xuống mỏ làm việc từ sớm nên chuyện học hành của Kopa hầu như chấm dứt từ đó.

Khả năng chơi bóng xuất hiện ở Kopa từ rất sớm. Năm lên 10 tuổi, cậu bé Kopa đã được chơi trong đội bóng mang tên khu mỏ, đội US Noeux-les-Mines. Nhưng đó cũng chỉ là những trận đấu ở lứa tuổi thiếu niên, trong phạm vi cấp vùng. Cuộc chiến tranh thế giới thứ hai khốc liệt trên toàn châu u đã làm đình trệ mọi hoạt động trong đời sống dân sự, trong đó có bóng đá. Mãi đến khi chiến tranh kết thúc, các trận đấu bóng đá mới dần dần được khôi phục lại và Kopa, khi ấy đã bước sang tuổi 15, có lẽ sẽ mãi mãi là một người thợ mỏ suốt đời chúi đầu trong những mỏ than tăm tối nếu như không có một… tai nạn xảy ra!

Năm 1947, trong khi đang đẩy một xe goòng than trong hầm lò số 3 ở khu mỏ Noeux-les-Mines, một tảng than lớn đã bất thần rơi trúng chiếc xe goòng của Kopa, đè lên tay chàng trai 16 tuổi. Sau một ca phẫu thuật, các bác sĩ đã phải tháo khớp đầu ngón tay trỏ ở bàn tay trái của Kopa. Do chấn thương này, Kopa nhận được trợ cấp thương tật suốt đời, đồng thời không thể tiếp tục làm thợ mỏ nữa. Tình thế đó buộc Kopa phải nghĩ đến một nghề nghiệp khác để có thể kiếm sống trong suốt quãng đời còn lại chứ không thể trông mong vào khoản trợ cấp thương tật hằng năm trị giá 3 ngàn franc. Thoạt tiên, Kopa mơ ước trở thành thợ điện, một nghề nghiệp cũng chẳng sang trọng gì nhưng chắc chắn không vất vả và nguy hiểm như cái nghề thợ mỏ dưới những tầng đất sâu thăm thẳm hàng mấy trăm mét. Nhưng rồi Kopa nhanh chóng nhận ra rằng để trở thành thợ điện cũng không phải là chuyện đơn giản. Cần phải tìm một phương cách khác để có thể thoát ra khỏi những mỏ than tối tăm và đầy bất trắc.

Lối thoát ấy, Kopa tìm thấy ở bóng đá

Kopa (phải) cùng Fontaine (trái) và Dominique Collonna

“Tái ông mất ngựa”, họa phúc khôn lường, đó có lẽ cũng là một trong vô vàn những điều ngẫu nhiên trong lịch sử bóng đá đã khiến cho nước Pháp, thay vì có một thợ mỏ vô danh, lại có được một trong những cầu thủ kiệt xuất nhất của mình, người đã làm rạng danh bóng đá Pháp trong những năm cuối cùng thập kỷ 50 của thế kỷ XX.

Như sau này Kopa đã tự nhận xét rằng nếu như ông không sinh ra trong một gia đình thợ mỏ nhập cư nghèo khó mà trong một gia đình giàu có thì cái khát vọng vượt thoát ra khỏi đời sống bần hàn hẳn sẽ không mạnh mẽ đến mức biến ông trở thành một cầu thủ bóng đá xuất chúng, với một sự nghiệp bóng đá mà bất cứ một nhà viết sử nào của bóng đá Pháp cũng phải nhắc đến bằng những dòng trân trọng nhất.

(Theo TN.O)