Ghana mơ điều thần kỳ tại World Cup 2010

World Cup 2006 đã ghi nhận mốc son trong lịch sử bóng đá Ghana, và với dàn trụ cột vào độ chín cùng một số tài năng vừa vô địch U20 thế giới 2009, đội bóng Tây Phi này còn ấp ủ tham vọng lớn hơn tại Nam Phi hè này.

4 năm trước, trên đất Đức, ngay lần đầu tiên được dự vòng chung kết World Cup, Ghana đã gây bất ngờ lớn khi trở thành đội bóng châu Phi duy nhất vượt qua vòng bảng. Họ xếp thứ nhì bảng E nhờ hai trận thắng CH Czech (2-0) và Mỹ (2-1) và chỉ thua đội đầu bảng về sau là nhà vô địch Italy 0-2 trong ngày ra quân. Ở vòng 1/8, Ghana, với lứa cầu thủ có độ tuổi trung bình trẻ nhất giải – xấp xỉ 24 tuổi, cũng để lại những ấn tượng nhất định dù họ phải rời cuộc chơi vì thất bại 0-3 dưới tay các nhà ĐKVĐ khi đó là Brazil vượt trội về đẳng cấp và kinh nghiệm.

Ghana (áo trắng) gây ấn tượng mạnh khi vào tới vòng 2 ngay lần đầu tiên dự World Cup, ở Đức năm 2006. Ảnh: AFP.

Những gì đạt được ở Đức còn hơn cả một sự khích lệ lớn với nền bóng đá giàu truyền thống bậc nhất tại châu Phi – từng 4 lần vô địch CAN – nhưng luôn vắng mặt ở đấu trường World Cup trước kia. Từ thành tựu đó, Ghana cho thấy họ xứng đáng với một vị thế nổi hơn trên bản đồ bóng đá và họ tiếp tục chứng tỏ điều đó bằng một chiến tích vang dội nữa ở tầm cỡ thế giới. Đó là khi đội U20 Ghana vượt qua một loạt đối thủ sừng sỏ để lên ngôi vô địch trẻ thế giới, đồng thời gặt luôn hai giải cá nhân danh giá nhất với ngôi Vua phá lưới và danh hiệu Cầu thủ hay nhất giải của tiền đạo Dominic Adiyiah.

Nhờ chức vô địch trẻ thế giới ấy, 6 thành viên đội U20 Ghana được HLV Milovan Rajevac đôn lên ĐTQG và tạo ra một cuộc cạnh tranh quyết liệt, nhưng lành mạnh để tìm cơ hội đi Nam Phi dự World Cup 2010. “Thật tốt khi có thêm các cầu thủ U20. Họ làm tăng tính cạnh tranh trong đội. Nếu các cầu thủ lớn tuổi không làm việc cật lực và chứng tỏ khả năng, những người trẻ luôn sẵn sàng thay thế. Mỗi cầu thủ vì thế luôn có ý thức phải tập luyện và thi đấu với nỗ lực cao nhất để không mất chỗ đứng. Các cầu thủ U20 đã giúp ích rất nhiều cho tuyển Ghana theo cách ấy”, cựu binh 23 tuổi Anthony Annan cho biết.

Nổi bật trong số những nhà vô địch U20 thế giới được vinh dự lên tuyển là Samuel Inkoom. Tài năng 20 tuổi của Basel này từ hai năm qua mặc nhiên được xem như sự lựa chọn số một của HLV Rajevac ở vị trí hậu vệ phải nhờ tốc độ như xé gió, khả năng công thủ toàn diện và nền tảng thể lực sung mãn đến tuyệt vời. Sự hiện diện của Inkoom đã tăng cường sức mạnh cho hàng thủ Ghana, nơi họ đã có những tên tuổi đáng tin cậy từ năm 2006 như cặp trung vệ Mensah – Addo, hậu vệ có thể chơi tốt ở hai biên đang khoác áo Fulham, John Paintsil và thủ môn đội Wigan chơi tuyệt hay khi Ghana đoạt ngôi á quân tại CAN 2010, Richard Kingston.

Những nhà vô địch U20 thế giới như Inkoom (áo trắng) là sự bổ sung tuyệt vời cả về chất lượng lẫn chiều sâu cho tuyển Ghaan tại World Cup 2010 . Ảnh: AFP.

Tuy nhiên, tuyến giữa mới là nơi tập trung nhiều nhất các tinh hoa và được xem là điểm mạnh nhất của tuyển Ghana nhiều năm qua. Ở đó, họ có 4 cầu thủ từng hoặc đang chơi bóng rất thành công ở châu Âu như Essien (Chelsea), Muntari (Inter), Anthony Annan (Rosenborg) và tiền vệ thủ quân Stephen Appiah (Bologna). Essien sáng giá nhất trong số này khi sở hữu đầy đủ các phẩm chất của một tiền vệ hàng đầu thế giới như nhiệt tình, nhãn quan chiến thuật, khả năng quan sát sắc sảo, tư chất thủ lĩnh. Một khi bình phục hoàn toàn chấn thương, tiền vệ đội Chelsea sẽ đóng vai trò trung tâm trong mọi kế hoạch chuyên môn của tuyển Ghana tại Nam Phi sắp tới.

Ngoài ra, Ghana còn sở hữu hai tài năng trẻ đáng chú ý khác ở tuyến giữa. Họ là Kevin Prince Boateng, cầu thủ lai Đức đóng vai trò trụ cột giúp Portsmouth vào tới chung kết Cup FA mùa vừa qua, và Andre Ayew, một thần đồng từ đội U20 đang chơi rất lên chân trong màu áo đội hạng nhì Pháp Avignon. Boateng được cho là đủ khả năng đánh bật trụ cột thủ quân Appiah, vốn không có nhiều thực tiễn thi đấu ở CLB suốt 2 năm qua, khỏi đội hình chính. Còn Ayew thì đem lại một phương án chiến thuật hữu hiệu nếu HLV Rajovac cần một tiền vệ công lệch trái tốc độ và kỹ thuật trong sơ đồ 4-2-3-1.

Hàng công là tuyến mà Ghana không có nhiều ngôi sao sáng ngoài cặp tiền đạo kỳ cựu Mathew Amoah – Gyan Asamoh và thần đồng Adiyiah. Đây cũng là lý do khiến đội bóng Tây Phi này, dù trải qua 4 đời HLV trưởng từ 6 năm qua, vẫn trung thành với lối chơi bị chỉ trích là thực dụng, thậm chí tiêu cực khi tận dụng tối đa sự chắc chắn ở hàng thủ, sự rắn rỏi cùng chất lượng nơi tuyến giữa, chứ không phụ thuộc nhiều vào hàng công. Và tại Nam Phi hè này, HLV Rajevac chẳng có lý do gì để thay đổi lối chơi truyền thống đã trở thành một bản sắc mà các vị tiền nhiệm Dujković, Leroy và Sellas Tetteh xây dựng.

Essien (áo trắng) sẽ là nhân tố bản lề, niềm hy vọng lớn nhất của Ghana khi đến Nam Phi tranh tài. Ảnh: AFP.

Vua bóng đá Pele từng dự đoán một đội châu Phi sẽ vô địch World Cup trước khi bước sang thế kỷ 21. Dù dự đoán ấy vẫn chưa thành hiện thực, bóng đá lục địa đen vẫn được đánh giá có thể làm nên bất ngờ khi World Cup 2010 diễn ra trên châu lục của họ. Nằm ở bảng D – bảng đấu tương đối khó với ứng cử viên vô địch Đức cùng hai đội hứa hẹn khó chơi khác là Australia và Serbia, Ghana sẽ đối mặt với thách thức lớn nếu muốn tái hiện thành tích lọt vào vòng 1/8 như cách đây 4 năm. Nhưng với đội ngũ chất lượng, có chiều sâu với nhiều trụ cột đang tỏa sáng ở châu Âu, cùng một lối chơi hợp lý, Ghana vẫn hy vọng có thể tạo nên một điều thần kỳ và làm rạng danh châu Phi như lứa U20 của họ ở giải vô địch trẻ thế giới năm ngoái.

“Nếu chỉ nói về thể lực, Ghana nằm trong số những đội bóng mạnh nhất tại Nam Phi hè này. Chúng tôi có rất nhiều cầu thủ đang chơi bóng ở những CLB hàng đầu thế giới. Bóng đá Ghana cuối cùng cũng được thế giới thừa nhận và tôi hoàn toàn tin tưởng ở năng lực của các học trò”, HLV Rajevac từ chối khéo khi được tạp chí FIFA hỏi về tham vọng của Ghana. Nhưng học trò của ông, thủ môn Kingston thì nói thẳng: “Nếu chơi suôn sẻ, phát huy sức mạnh đoàn kết và sự hy sinh từ mọi thành viên, tại sao Ghana lại không nghĩ tới chức vô địch World Cup?”.